Antwerpen, KdG, Groenplaats, donderdag 5 december 2019
Of we dat leuk vinden of niet, het klimaatdebat was dé maatschappelijke discussie van dit voorjaar, en lijkt dat nog wel een moment te blijven. Even dachten de juristen dat zij aan de spits van de verandering stonden. Zou een klimaatwet geen soelaas bieden? Dat bleek iets moeilijker dan verwacht, en zoals wel vaker het geval is, bleek de verhouding tussen de maatschappelijke droom en de juridische daad niet onproblematisch te zijn. En net dat soort situaties vinden wij ongemeen boeiend.
“Recht en klimaat” biedt u geen gereedschapskist voor een sluitende juridische oplossing voor het klimaatvraagstuk. Sterker nog, waar iedereen zich afvraagt wat het recht met het klimaat doet, vragen wij ons af wat het klimaat met het recht doet. Die vraag is overigens niet zo nieuw, want een van de voordenkers van de moderne rechtsstaat, Montesquieu, ontwikkelde een hele theorie over het verband tussen klimaat en politieke instellingen. Is die nog enigszins actueel, vraagt Michel Huysseune zich af?
Over het muurtje kijken, dat doen wij graag in de Vlaamse Juristenvereniging, ook als het resultaat een beetje ontluisterend dreigt te zijn. Is het recht wel een geschikt instrument om in te spelen op voortschrijdend wetenschappelijk inzicht? Vanuit zijn ervaring als geoloog en als observator van het maatschappelijk debat probeert Manuel Sintubin deze vraag van een helder doch genuanceerd antwoord te voorzien.
Wie denkt dat het juridische klimaatdebat een onderonsje van milieujuristen is, vergist zich schromelijk. De meest ophefmakende juridische discussies, zoals de Urgenda-zaak in Nederland, gingen over de kern van het civiele recht, namelijk het aansprakelijkheidsrecht. Hoe kan civielrecht een rol spelen in het uitwerken van een klimaatbeleid? Is dat instrument daar wel voor bedoeld? En wat doet het met ons aansprakelijkheidsrecht als het in de buurt van het beleid komt? Vragen waarmee Lucas Bergkamp worstelt, en die hij met ons deelt.
Vaak hoorde je vertellen dat een doortastend klimaatbeleid in België onmogelijk zou zijn, ten gevolge van de complexiteit van onze instellingen. Hoeveel ministers? Welke samenwerkingsakkoorden? Is een Europese of mondiale aanpak geen beter idee? Sigrid Pauwels suggereerde al om inspiratie te zoeken in de Oosterweelsaga en een klimaatintendant aan te stellen. Haar verhaal gaat echter verder dan dat en raakt de kern van onze omgang met instellingen en met klimaat.
Of we aan het einde van de avond een trefzekere oplossing in handen hebben, is niet zo heel waarschijnlijk. Dat we anders aankijken tegen het recht, is dat des te meer.
Programma:
19.00 u: Ontvangst met koffie en thee
19.30u: Verwelkoming door Frank Judo (Vlaamse Juristenvereniging)
19.35 u: Inleiding door avondvoorzitter Ann Apers, advocaat
19.45 u: Michel Huysseune (VUB) over Montesquieus klimaattheorie
20.05u: Manuel Sintubin (KU Leuven) over de vraag of juristen de taal van de wetenschap kunnen begrijpen
20.25u: Lucas Bergkamp (EUR) over de grenzen en de mogelijkheden van het aansprakelijkheidsrecht als beleidsinstrument
20.45u: Sigrid Pauwels (UA) over institutionele moeilijkheden en kansen voor een klimaatbeleid
21.05 u: Debat met de zaal
21.30u: Napraten met een hapje en een drankje
22.30u: Afsluiting
Voor alle verdere informatie zie e-folder Recht en Klimaat
Locatie:
Karel de Grote Hogeschool, Campus Groenplaats, Nationalestraat 5, 2000 Antwerpen: Aula GR01 en Foyer.
Bereikbaarheid & routebeschrijving:https://www.kdg.be/campus-groenplaats#route-en-bereikbaarheid
Openbaar vervoer: via trein Antwerpen Centraal en tram (halte Groenplaats)
Met de wagen: parking Groenplaats